همانطور که می‌دانید، خانواده گوشی‌های آیفون ۱۴ در تاریخ ۲۵ شهریور ۱۴۰۱ روانه بازار شد. چیزی نگذشت که پای این نسل از آیفون به ایران هم باز شد. مانند سری‌های گذشته آیفون، اکثر فروشگاه‌های گوشی تلفن همراه شروع به فروش این نسل از گوشی‌های اپل کردند. از آنجایی که گوشی‌های قبلی آیفون بی‌چون و چرا رجیستری شده بودند و مشکلی در طی این روند وجود نداشت، احتمال نمی‌رفت که برای رجیستری آیفون ۱۴ مشکلی پیش بیاید. اما متاسفانه هیچ‌گونه خدمات رجیستری برای کاربران آیفون ۱۴ در سامانه همتا انجام نمی‌شود.
پیش از پرداختن به این موضوع، بهتر است نگاهی به تاریخچه رجیستری گوشی تلفن همراه در ایران داشته باشیم.
طرح رجیستری چیست و به چه منظور صورت گرفته است؟
به زبان ساده «رجیستری»، به معنای ثبت گوشی تلفن همراه در یک سامانه جامع است. سامانه جامع فعال‌سازی گوشی تلفن همراه که در حال حاضر سامانه همتا نامیده می‌شود، توسط وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت) به مرحله اجرا رسیده است. بر اساس اعلام رسمی این وزارتخانه، این طرح از تاریخ 28 مهر 1396 فعال شده است. طرح رجیستری به منظور جلوگیری از واردات دستگاه‌های قاچاق و همچنین حمایت از واردات قانونی می‌باشد. این بدان معناست که کاربران تنها محصولاتی را می‌توانند مورد استفاده قرار دهند که از طریق مبادی قانونی وارد کشور شده‌اند. طی طرح رجیستری، هر گوشی هوشمند جدید باید پس از دریافت کد همتا در سامانه همتا ثبت و فعال‌سازی شود. در غیر این صورت پس از دریافت اخطار از دسترس خارج خواهد شد.
تاریخ رجیستری آیفون 14 چه زمانی است؟
با اینکه چند ماه از معرفی و عرضه آخرین نسل از گوشی‌های آیفون می‌گذرد و کشورهای دیگر در تب و تاب استفاده از خانواده آیفون ۱۴ هستند، در کشور ما هنوز زمان رجیستری آیفون ۱۴ مشخص نشده و در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. وضعیت رجیستری آیفون ۱۴ کماکان مشخص نیست و علاقه‌مندان به داشتن آخرین نسل گوشی اپل در ایران، هنوز سردرگم هستند. رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری به مردم توصیه کرده تا آیفون ۱۴ نخرند! چرا که این گوشی قرار نیست رجیستر شود.
آیفون 14 مسافری
فروشندگانی که به صورت مسافری گوشی‌های آیفون 14 را وارد کرده‌اند، تأکید دارند که رجیستری این موبایل‌ها به‌زودی فعال می‌شود. از سوی دیگر، سامانه همتا بیانیه داده است که هیچ مدلی از آخرین سری آیفون، رجیستر نشده و همگی قاچاق هستند! سهم گوشی‌های اپل در بازار موبایل ایران همیشه در بخش واردات مسافری، بیشتر بوده است. این موضوع این بار هم از قاعده مستثنی نیست. اما سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که آیا واردات مسافری آیفون ۱۴ هم به مشکل برمی‌خورد و این گوشی قرار است رجیستر نشود؟
آیفون ۱۴ مسافری اظهار شده، کالای قاچاق نیست
سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده که روند رجیستری آیفون ۱۴ در حال انجام است و نتیجه آن به زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد. او تأکید کرده که واردات مسافری گوشی آیفون ۱۴ انجام شده و این وزارتخانه به آن رسیدگی خواهد کرد.
باید گفت که در مبادی ورودی کشور، گوشی آیفون 14 در ابتدا ثبت می‌شود. همچنین ارزش‌گذاری آیفون ۱۴ در سامانه پنجره واحد گمرکی انجام شده است. نکته حائز اهمیت این است که در حال حاضر مانند قبل، هر مسافر مهلت یک‌ماهه ندارد تا گوشی خود را ثبت کرده و پرداخت گمرکی آن را انجام دهد؛ بلکه باید به صورت آنی گوشی را در فرودگاه اظهار کند! این موضوع باعث می‌شود تا مانند سابق، نتوان با پاسپورت سایر مسافران، گوشی را در شبکه به ثبت رساند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که وارد‌کردن مسافری گوشی آیفون ۱۴، قاچاق محسوب نمی‌شود؛ البته به این شرط که در مبادی گمرکی اظهار شده باشد.
فراموش نکنید که هر مسافر در طول سال تنها یک گوشی می‌تواند با خود وارد کند. طبق قوانین جدید، پرداخت عوارض گوشی هم باید با کارت بانکی به اسم مسافر صورت بگیرد.
دوره خاکستری آیفون 14 وارداتی
دوره خاکستری به معنای آن دوره یک ماهه‌ای است که بدون رجیستری در شبکه موبایل، آنتن‌دهی به گوشی‌ها تعلق می‌گیرد. تا امروز تنها کمک دولت برای گوشی‌های آیفون ۱۴ این بود که دوره خاکستری آن‌ها را تمدید کرده است. البته همچنان تکلیف رجیستری مشخص نیست و تمدید این دوره اواخر هر ماه، برای دارندگان آیفون ۱۴ چالش به حساب می‌آید.
آیفون 14 بخریم یا نه؟
واقعیت این است که در حال حاضر خرید آیفون ۱۴ یک ریسک است و با یک‌سری اقدامات می‌توان ریسک آن را کاهش داد.
ما در ایران دو نوع واردات گوشی آیفون ۱۴ داریم. مورد اول گوشی‌هایی است که به صورت مسافری وارد شده و در گمرک اظهار شده‌اند. در حال حاضر به صورت موقت دوره خاکستری (دوره خاکستری، یعنی دوره یک ماهه‌ای که بدون رجیستری، آنتن‌دهی به این گوشی‌ها تعلق می‌گیرد) این دسته از گوشی‌ها تمدید می‌شود. دارندگان این گوشی‌ها با خارج کردن و وارد کردن دوباره سیم‌کارت می‌توانند سی روز از گوشی خود استفاده کنند. این موضوع از مهر ماه تاکنون انجام شده است. وزارت صمت نیز در بیانیه‌ای اعلام کرده که تکلیف رجیستری این دسته از گوشی‌ها که از فرودگاه وارد شده‌اند، به زودی مشخص خواهد شد. بنابراین اگر قصد خرید این آیفون 14 دارید، بهتر است خودتان به صورت مسافری آن را وارد کنید؛ چرا که تنها با کارت بانکی صاحب پاسپورت می‌توانید عوارض گمرکی آن را پرداخت کنید.
مورد دوم خرید آیفون 14 از خرده‌فروشان تلفن همراه است. خرده‌فروشان زیادی، آیفون ۱۴هایی را وارد بازار کرده‌اند که به صورت چمدانی و عمدتا از مرزهای عراق وارد کشور شده است. این فروشندگان با این ذهنیت که مانند سابق می‌توانند با استفاده از پاسپورت مسافران دیگر، گوشی‌ها را رجیستر کنند، اقدام به واردات انبوه این مقدار گوشی کرده‌اند. به نظر می‌رسد این بار دولت تلاش زیادی برای مقابله با این گوشی‌ها انجام داده است که حتی اجازه رجیستری موقت هم به آیفون 14 نمی‌دهد. گفته می‌شود تعداد بسیار زیادی از این گوشی‌ها در بازار موجود است که در حال حاضر از کار افتاده‌اند.
از این رو، خرید گوشی‌های آیفون ۱۴ از طریق روش دوم یعنی خرید از خرده‌فروشان، ریسک‌هایی به همراه دارد. با این حال طرفداران این برند احتمالا این ریسک‌ها را پذیرفته و این گوشی را با مبلغی بین ۵۰ تا ۹۰ میلیون تومان، تهیه می‌کنند. اما باید در نظر داشت که استفاده از فناوری روز شرکت اپل برای آن‌ها که با این حد از ممنوعیت مواجه شده، مشکل است. در حال حاضر پاسخ شفافی برای این مشکل وجود ندارد.
